Pepermunt - Mentha Piperita

Inhoudsstoffen

Etherische olie (vooral menthol, dat zeer antibacteriële en parasietdodende werking heeft, verder ook menthon, mentola-azulaat en azyleen), Looistoffen, Bitterstoffen, Vitaminen B3 en B4, Flavonen, Rozemarijnzuur (pas dus op tijdens de zwangerschap

Informatie

Pepermunt (Mentha Piperita) is een zich snel verbreidende meerjarige winterharde plant uit de Lipbloemenfamilie. Pepermunt bloeit van juli t/m september met kleine roze tot lila bloempjes. De bladeren zijn mint groen en staan kruisgewijs tegenover elkaar op de stengel (net als bij alle Lipbloemigen). De bladeren zijn langwerpig, eivormig en gezaagd en hebben een opvallende mentholgeur. Van de Pepermunt is de stengel roodpaars aangezet, dit geldt ook voor het jonge blad.

De stengel is vierkant, de wortel onuitroeibaar met veel uitlopers, Pepermunt groeit graag langs het water, in de schaduw, de plant heeft een grote gevoeligheid voor milieuverontreiniging (vormt dan roest).

Het zaad van munt is donkerbruin ongeveer bolvormig en klein. De plant is een kruising van watermunt (Mentha Aquatica) en groene munt (Mentha Spicata) en kent veel variëteiten (20 tot 35 verschillende soorten pepermunt). De donkerpaarse variant geld als de meest geschikte voor medicinale toepassingen. De vele muntsoorten hebben ongeveer dezelfde eigenschappen, hoewel de smaak vaak sterk uiteenloopt. Mentha Arvensis wordt in China en Noord-Amerika veel gebruikt. Muntsoorten worden vooral in de keuken en voor verfrissende theeën gebruikt.

Zelf Pepermunt kweken
De plant groeit het beste in gedeeltelijke schaduw of in de volle zon. Munt groeit het best op vochtige, goed gedraineerde, alkalische grond met veel voedingsstoffen.

Vermeerderen
Neem wortel of stengel stekken of verdeel munt, in voor- of najaar. 's Zomers de wortelstekken in water zetten. Zaai pepermunt in de lente.

Kweken
Uitdunnen of verplanten op 30 cm afstand, in grote potten of plastic zakken om uitlopen van de wortels te beperken. Verwijder alle bloeiende stelen om kruisbestuiving tussen de verschillende soorten te voorkomen. Munt kan ook binnenshuis worden gekweekt.

Toepassingen

De vierkante stengels en onuitroeibare wortels wijzen op veel weerstand, de favoriete groeiplek aan het water, in de schaduw wijst op een in eerste instantie verkoelende werking, later is de werking juist verwarmend. De rode steel duidt op een werking op het bloed. Het blad is een beetje behaard, dus een milde werking op huid en slijmvliezen. De bloemen zijn roze, dit bestaat uit rood en wit, een verwijzing naar respectievelijk bloed en harmonie. De geur is een aanwijzing dat de plant via en op het zenuwstelsel werkt.

Een mens die bescherming, warmte en omhulling nodig heeft. De mens die het liefst in een vertrouwde omgeving verblijft, teveel indrukken maken deze mensen angstig, onzeker en depressief. Een kruid dat goed is voor labiele personen, zij gaan dan openstaan voor andere ideeën en gevoelens.

Medicinaal
Antiseptisch

Zenuwstelsel
Opwekkend en ontkrampend bij allerlei nerveuze aandoeningen, goed bij migraine, hoofdpijn door oververhitting (zonnesteek, sauna etc.) Ook bij een zenuwuitputting en zenuwpijn.

Vrouwenkruid
Bij een pijnlijke menstruatie, krampwerend. Menstruatie opwekkend. Zweetafdrijvend.
Zalf om de melkafscheiding te verminderen: een mengsel van 1gr Pepermuntolie, 1gr Bergamotolie, 0,5gr Kamfer en enkele druppels wonderolie; tweemaal daags op de borsten wrijven.

Spijsvertering
Bij teveel maagzuur, oprispingen, algemene maagklachten, misselijkheid (denk ook aan reisziekte), overgeven, slechte vertering, winderigheid en koliekpijn. De galtoevloed wordt gestimuleerd, de galafvoer verbeterd, werkt dus bij geelzucht, het heeft een krampwerende invloed op de gladde spieren van de spijsvertering. Ondersteunend bij de Ziekte van Crohn.

Huid
Verkoelend, verdovend bij pijn, jeuk, huiduitslag, nervositeit en warmte, de of mentholpoeder zorgt voor extra doorbloeding, dit veroorzaakt eerst een koel gevoel, later een warm gevoel. Bij zweren, slecht helende wonden, brandwonden, schurft, dauwworm (dan kompressen van de thee of de verdunde ), bij muggen. Ook bij griep en koorts, Pepermunt is dan zweetbevorderend, bij een verstopte neus inhaleren.

Overig
Maakt opgewekt. Bij kiespijn en tandvleesontsteking.
Verder uiteraard bij een slechte adem (halocitose).

Toepassingen met etherische olie
De olie wordt verkregen door waterdamp distillatie van de bladeren en bloeitoppen. Het is een kleurloze tot lichtgele olie, die dikker wordt als hij veroudert.
Pepermunt kan gebruikt worden bij o.a. ringworm, scabiës, dermatitis, zenuwpijn, hartkloppingen, maagklachten, hik, verkoudheid, koorts, spastische hoest, astma, flauw vallen, vertigo, slijmvliesontsteking, wintervoeten, gebrek aan eetlust, ingewandsklachten, vermoeidheid, tand en kiespijn, misselijkheid, diarree, reisziekte, sinusitis, slechte adem, shock, acne, verstopte poriën, hoofdpijn en migraine.

Je kunt een druppels etherische olie toevoegen aan groene klei voor een natuurlijke tandpasta (let op: als je homeopatische middelen gebruikt).

Culinair
Het blad wordt in de keuken gebruikt.

Met zijn frisse, scherpe smaak is munt, afzonderlijk of in mengsels, goed voor de spijsvertering.
Maak een aftreksel van afzonderlijk of gemengde muntsoort(en) voor een verfrissende thee.
Munt is heerlijk in muntsauzen, muntazijn en muntsiropen.
Konfijten zijn lekker als snoepje of als versiering.
Voeg de verse bladeren toe aan nieuwe aardappelen, dipsaus met knoflook en kwark, erwten, fruitsalades en dranken. Voeg munt eveneens toe aan chocoladecake, nagerechten en aan gebak met rozijnen of bosbessen.
Munt past het beste bij lamsvlees.
Gebruik munt spaarzaam in soepen en vullingen.

Cosmetisch
Gebruik een sterk afkooksel (Herfstmunt) om kloven in handen te genezen. Toevoegen aan badwater voor een opwekend en verfrissend bad.

Huishouden
Kweek Pepermunt (of Herfstmunt) vlak bij rozen om bladluis te bestrijden.
Strooi verse of gedroogde bladeren rondom voedsel om muizen weg te houden. Wrijf (Herfstmunt) op een nieuwe bijenkorf om bijen aan te trekken. Gebruik badolie om tabaksreuk te verdrijven.
Strooi (Polei) in kasten en bedden om mieren en vlooien te verdrijven.

Gebruik

Voorzichtig
In Pepermunt zit Rozemarijnzuur: dus pas op tijdens de zwangerschap

Let op! Door de menthol niet geschikt voor kinderen! Als vervangend kruid kan men Kattekruid of Kruizemunt gebruiken, deze hebben dezelfde eigenschappen als Pepermunt maar dan veel milder. Pepermunt kan huidirritatie veroorzaken. Niet gebruiken wanneer homeopathische middelen worden gebruikt.
Deze waarschuwingen gelden ook voor de etherische olie. Niet langdurig gebruiken (afhankelijk van de dosering).

Men gebruikt het blad voor de oertinctuur, in het begin van de bloei plukken. Voor de thee worden de bloeiende toppen gebruikt. Verzacht de smaak van bittere kruiden.

Goede combinaties
Kan nagenoeg aan elk ander kruid worden toegevoegd, om de smaak te verbeteren van wat bittere mengsels. Bij griep en verkoudheid gaat het goed samen met Vlier en Duizendblad.