Brandnetel - Urtica Dioica

Inhoudsstoffen

Bitterstof (cnicine), Looistoffen, Slijmstoffen, Etherische olie (weinig), Chlorofyl, Indolen (bijvoorbeeld: Histamine en Serotonine), Cetylcholine, provitamine A, B-vitamines, Vitamine C, Vit. D, E, en K, Betacaroteen, IJzer, Kalium, Calcium, Zwavel, Mangaan, Silicium, Selenium, Kiezelzuur, Magnesium, Voedingsvezels

Informatie

De plant heeft uitsluitend stamper- of meeldraadbloemen (dioica = tweehuizig). De bloeit van juni tot oktober met in trossen hangende bloemen.
De grote brandnetel heeft een vierkante, borstelige stengel, die 2 meter hoog kan worden.
De plant is algemeen voorkomend en is te vinden naast wegen, bosranden en verwaarloosde tuinen. De plant gedijt vrijwel overal maar heeft een voorkeur voor een goed bemeste bodem zoals bij composthopen of aan de rand van een akker.

Brandnetel heeft groene, sterk zaagvormig bladeren met een donzige onderkant.
Het belangrijkste kenmerk van de brandnetel is dat hij bedekt is met brandharen. Dit zijn fijne holle haartjes, die een brandend gevoel geven wanneer de breekbare punt afbreekt. De haren bevatten mierenzuur en andere stoffen die blaren, branderige plekken en jeuk op de huid veroorzaken.

Toepassingen

Brandnetel is bacteriedodend, en daarom heel geschikt bij infectieziekten.

De bladeren zijn ook geschikt bij diarree of andere spijsverteringsstoornissen en de thee is naast bloedzuiverend en ontgiftend ook bloedstelpend en licht urinedrijvend.

Bij kortademigheid: kook de wortels of de bladeren en doe er honing of suiker (of stevia) bij en drink er verdeeld over de dag wat van. Je kunt hier ook mee gorgelen bij zwellingen in de mond of keel.

Urinedrijvend en lactogeen aftreksel: 5 gram gedroogd blad laten trekken per kopje kokend water, en verdeeld over de dag drinken. Het verdrijft ook stenen en gruis, en is menstruatieopwekkend.

Brandnetelthee is heel rijk aan vitaminen en mineralen en is een goed tonicum, ook bij kanker, daarnaast heel geschikt bij vermoeidheid en lusteloosheid en bij bloedarmoede, (het bevat ijzer), geschikt tegen hooikoorts en allergie en bij allergische reacties op voedingsmiddelen, en is een algehele reiniger, en helpt ook nog eens tegen een te hoge bloeddruk en bij diabetes. Het bevat histamine, versnelt de spijsvertering, helpt dus bij het afvallen, en verzacht netelroos, reumatiek, jicht en gewrichtsontstekingen en oedeem. Het verbetert de doorbloeding. (Mars). Naast ijzer bevat brandnetel ook calcium en silicium en de thee is ook geschikt bij broze nagels en osteoporose.


Medicinaal gebruik

Werking en karakter
Bloedzuiverend, bloedstelpend, vochtafdrijver (zwak), anti-allergisch, voedzaam.
De Chlorofyl in de brandnetel heeft een antibacteriële werking, geneest wonden en bevordert de groei van nieuw weefsel.


Huidaandoeningen, zoals eczeem
- Allergische aandoeningen, zoals hooikoorts en astma;
- Bij menstruatie om zware bloedingen te verlichten;
- Bij een vergrote prostaat (gebruik hierbij de wortel).


Thee
Drink van een thee 2 maal daags 2 deciliter en van het wortelafkooksel dagelijks 2 dl. Neem van de tinctuur 3 maal daags 3 ml (60 druppels) in. Verwerk de jonge toppen van de bladeren in een soep. Gebruik de soep als dagelijks tonicum.

Er zijn ook capsules van brandnetel verkrijgbaar (ikzelf ben geen voorstander van het gebruik van kant en klare capsules en voedingssupplementen, omdat deze meestal chemische namaak stoffen bevat en niet de plant-eigen).


De werking in het lichaam
Hoewel de Brandnetel bekend staat om zijn prikkende werking, heeft hij dit effect niet als hij is blootgesteld aan warmte, door koken of bij bereiding tot thee. Ironisch genoeg wordt hij gebruikt bij huidaandoeningen, zoals eczeem en aanverwante allergieën. Brandnetel heeft ook samentrekkende en bloedstelpende eigenschappen en kan daarom toegepast worden bij ernstige bloedingen van wonden of bij overmatig bloedverlies tijdens de menstruatie. De aanwezigheid van vitamine C en ijzer maken het kruid zeer geschikt als tonicum bij anemie en bij een ijzertekort. De wortel wordt wel gebruikt om een vergrote prostaat te behandelen. Brandnetelsap en thee zijn nuttige dranken wanneer u zwanger bent of borstvoeding geeft. Het sap en de thee zijn heilzaam bij jicht en gewrichtsontstekingen.


Uitwendig gebruik
- De kleine Brandnetel (urtica urens) wordt in de homeopathie gebruikt bij netelroos;
- Wrijf bij stijve gewrichten de pijnlijke plaats in met verse brandnetelbladeren;
- Snuif bij een bloedneus vers brandnetelsap op;
- Maak een kompres tegen verbrandingen;
- Het olie-extract is heilzaam bij ontstoken psoriasis;
- Gebruik de thee of tinctuur als spoeling bij haaruitval en een droge hoofdhuid.

Brandnetelzalf
Gebruik de jonge Brandnetel topjes (bladeren) en laat ze indrogen, omdat Brandnetel veel water bevat. Brandnetelzalf van verse bladeren is daardoor maar kort houdbaar. Ikzelf laat het kruid gedeeltelijk indrogen om die reden.

Je kunt Brandnetelzalf toepassen bij huidaandoeningen, jicht, gewrichtsaandoeningen, en reuma. Verder kun je Brandnetelzalf toepassen na een steek van een insect of verbranding (door de zon). Je kunt de zalf ook preventief toepassen als lichaams- en gezichtszalf.

Hoe je zalf kunt maken, kun je vinden onder het Menu 'Home' op de pagina 'Zalf maken'. Ik voeg aan mijn Brandnetelzalf Duizendblad toe (kijk op de pagina 'Duizendblad' voor werking) en blaadjes van de Melisse plant (kijk op de pagina 'Melisse') voor werking). Daarnaast voeg ik druppels Melisse etherische olie toe. Deze zalf ruikt in het potje en als je net opgesmeerd hebt echt naar plant: de plantengeur verdwijnt zodra de zalf volledig ingetrokken is.

Zie onder het menu 'Home' op de pagina 'Zalf maken' een afbeelding van Brandnetel en Duizendblad en Melissezalf.


Culinair
De jonge bovenste bladeren kunnen het hele jaar gekookt worden gegeten als spinazie of als soep. Gekookte brandnetels steken niet.


Ander gebruik
Veel insecten voeden zich met brandnetel zoals vlinders en bijen. De vezel kan tot stof worden geweven. De bladeren geven een groene kleurstof en de wortels een gele.

Gebruik

Als geneesmiddel wordt het kruid en de wortel gebruikt.


Voorzichtig
Bij sommige mensen kan irritatie optreden. Als dit bij u het geval is, stop dan met het gebruik.
Eet rijpe planten niet rauw, dit is slecht voor de lever.
Wees voorzichtig bij het plukken. De netelharen steken. Een goede remedie tegen de irritatie veroorzaakt door de brandnetel is hondsdraf. Pluk wat blaadjes van de hondsdraf (die er bijna altijd in de buurt groeit) en wrijf dit op de jeukende plek.